Unieke kampeertrektocht door de hoge Pamirs
Tadzjikistan is één van de hoogstgelegen landen op aarde. Desondanks is het land een grote onbekende bij bergtoeristen. Wij nemen je graag mee naar het machtige Pamir gebergte, waar de toeristische infrastructuur nog ontbreekt en we dagenlang vrijwel niemand tegenkomen.
Via de iconische Pamir Highway klim je gestaag in de 4X4 jeeps de Pamirs in; het is een spectaculaire jeep rit. De trek begint in het berggehucht Barchidev. Over het prachtige Sarezmeer – waar speciale vergunningen voor nodig zijn – trekken we via brede, door gletsjers uitgesleten valleien naar het eerste hoogtepunt van de expeditie: het briljante, saffierblauwe Zarojkulmeer. Aan de oevers op meer dan 4500 meter hoogte zetten we onze tenten op, het hoogste kamp van de tocht. De afdaling naar het dorp Bachor voert ons wederom langs adembenemende bergmeren, soms over een paadje, soms over blokkenvelden. In Bachor nemen we een rustdag om ons onder te dompelen in het leven in de Pamirs.
Het landschap in het tweede deel van de trektocht verschilt in karakter van het eerste. We passeren het westelijke einde van het Murghabplateau dat veel weg heeft van de Tibetaanse hoogvlakte. Meerdere prominente zesduizenders die de meest zuidelijke bergketen Shakdara rijk is, domineren de horizon. Ergens tussen deze bergreuzen zullen we de 5010m hoge Vrang pas oversteken, de toegangspoort tot de Wakhan Corridor. De prachtige, maar niet eenvoudige, afdaling biedt je zicht op een nieuw gebergte, de Hindu Kush op de grens met Afghanistan. De trektocht eindigt in Vrang, waar we een extra nacht blijven om de resten van stokoude forten en een warm waterbron te bezoeken. We rijden door de smalle vallei, die de indrukwekkende rivier Pandj heeft uitgesleten, langs de Tadzjiekse-Afghaanse grens via de hoofdstad van de Pamirs, Khorog, terug naar Dushanbe.
Voor wie
Deze reis is voor de bergwandelaar met ervaring in ruig bergterrein langer dan een aansluitende week. Het is een vrij zware tocht, met beperkt comfort en mogelijk temperaturen onder nul. Er zijn paden, maar deze zijn regelmatig vervaagd, geërodeerd en soms steil. Tijdens de trektocht slapen we in tenten en meerdere nachten boven de 4000 meter. We overnachten bij Pamir families tussen de twee delen van de trektocht in. De landschappelijke schoonheid is onze beloning!
Wandelen in het best bewaarde geheim van Centraal Azië, is een tocht voor de ware avonturier.
Programma
1 | Reisdag
Vandaag vliegen we van Amsterdam naar Dushanbe.
2 | Dushanbe
Na aankomst in de vroege ochtend slapen we een paar uurtjes in het hotel. ‘s Middags verkennen we Dushanbe en kunnen we in de Bazaar nog de laatste inkopen doen voor onze tocht.
3 | Dushanbe – Kaleikum (1550m)
We vertrekken al vroeg en rijden over de beroemde Pamir Highway richting de Pamirs. Het eerste deel is de weg (aangelegd door Chinezen) nog prima, daarna verwijst ‘Highway’ vooral naar de hoogtemeters en niet naar snelweg. De weg naar Kaleikum loopt deels langs de bulderende Panj Rivier (de grens met Afghanistan), machtige bergwanden en over avontuurlijke hellingen. Je avontuur is begonnen!
Overnachting in guesthouse, reistijd 7 – 8 uur
4 | Kaleikum – Barchidev (2610m)
Vandaag is misschien wel één van de mooiste roadtrips die je in Centraal Azië kunt maken. We blijven de spectaculaire Pamir Highway nog een paar uur volgen en slaan vervolgens de verlaten Bartang Vallei in. De onverharde weg is, net als de bergen, ruig en ziet nauwelijks bezoekers van buitenaf. Vriendelijke dorpjes worden afgewisseld met immense toppen bedekt met gletsjers.
Overnachting in homestay, reistijd 8 uur
5 | Barchidev – Khurmokhac (2785m)
Nadat we kennis hebben gemaakt met onze locale begeleiders en de bagage op de ezels is gebonden, gaan we op pad. Wellicht doen we een korte excursie door dit kleine dorpje tussen de landbouwvelden. We steken de brug over en volgen de Murghab Rivier, die ontspringt in de Afghaanse Wakhan Corridor. Al snel bevinden we ons tussen de machtige zesduizenders. Het goede pad gaat op en neer, loopt soms dicht langs de rivier en soms wat verder ervandaan. We doen het rustig aan op deze eerste dag om te wennen aan het wandelen en aan de hoogte.
We slaan ons eerst kamp op bij het ‘Tea House’ een vaste plek voor de lokale herders die zich bevindt onder een enorm rotsblok. Als we thee willen, moeten we dat zelf verzorgen, want meer dan een schuilplaats is er niet. Wellicht is het wat zoeken naar plek voor onze tentjes of kiezen we ervoor om gewoon onder de sterrenhemel te slapen. De omgeving is, net zoals de rivier naast ons, indrukwekkend.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 13 km – circa 5 uur, stijgen 550m, dalen 375m
6 | Khurmokhac – Sarez lake (3300m)
We volgen de rivier en het dal nog een stukje en starten dan de klim naar Sarez. We stijgen het grootste deel van de route, die door het landschap slingert en ons tussen rotsen doorvoert. Vandaag al ervaar je de grootsheid van het landschap! Het is een flinke tocht naar de top van de natuurlijke dam, die ruim honderd jaar geleden ontstaan is door een gigantische aardverschuiving. Daarachter schuilt het saffierblauwe Sarezmeer. Voor we afdalen naar onze kampplek voor vanavond, vergapen we ons aan dit prachtige meer, een absoluut ‘oohh en aahh’ moment. We kamperen naast de wachtpost, die altijd bemand is om eventuele aardbevingen te signaleren en de bewoners in de vallei tijdig te kunnen waarschuwen voor doorbraak van de dam. Wellicht eten we vandaag verse vis uit het meer.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 8 km – 5 tot 6 uur, stijgen 800m, dalen 225m
7 | Sarez lake – Langar Vallei (3545m)
We hebben een speciale vergunning om Sarez lake per boot over te steken. De overtocht is spectaculair door de kleur van het meer en de (steile) bergen om ons heen. De tocht duurt tussen 0,5 en 1,5 uur, afhankelijk van het type boot. We worden vlakbij het weerstation afgezet en starten onze wandeling; ondertussen lopen de locale begeleiders met de ezels langs het meer over een steil pad.
Vanaf het weerstation gaat het pad geleidelijk omhoog langs de Langar Rivier. De vallei is breed en U-vormig, typisch voor dit gebergte. We wandelen door één van de laatste oorspronkelijk bossen in de Pamirs en klimmen om een moerasgebied heen. Halverwege de route doorwaden we de rivier waarvan de stroming sterk kan zijn. Het terrein wordt lastiger met een aantal puinhellingen die we moeten oversteken. We zetten onze tenten op bij de zijrivier die smeltwater van de Safedxats gletsjer afvoert.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 13km, 5-5,5 uur, stijgen 550m, dalen 50m
8 | Langar Vallei – Zaurbek Camp (4100m)
Vandaag is de route wat korter en lopen we door relatief makkelijk terrein; we kunnen zo goed herstellen van de eerste trekdagen. We staan wel vroeg op om de rivier over te steken als het waterniveau op zijn laagst is. Daarna stijgen we naar de hoogste punt van de vallei waar een groot herderskamp ligt, gerund door de legendarische herder Zaurbek. Dit is onze overnachtingsplek. Het geeft ons een unieke inkijk in het leven van een herdersfamilie op grote hoogte. Degene die nog genoeg energie hebben, kunnen een wandeling maken naar de drie meren van Uchkul en de indrukwekkende gletsjer van de bijna 6000 meter hoge Mount Kulin, ongeveer op anderhalf uur lopen van het kamp.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 9,5 km, 4,5 uur, stijgen 550m, dalen 100m
9 | Zaurbek Camp – Zarojkul (4510m)
De tocht naar het meer Zarojkul is ook vrij kort, maar we merken dat de lucht een stuk ijler is. Het pad loopt door een droog plateau en verdwijnt kort daarop in een vallei met steile wanden aan ieder kant. We lopen langs kleine bergmeertjes, ieder met een andere tint blauw. Wellicht zien we hier yaks, die hier door de lokale herders veel worden gehouden. We kamperen aan één van de mooiste bergmeren in Centraal Azië, Zarojkul. Het meer is omgeven door hoge bergen, volledig ingepakt met gletsjers. In de middag kunnen we de omgeving verkennen, lekker languit van het landschap genieten of, voor de dapperen onder ons, zwemmen in het ijskoude water. De overnachting op deze hoogte en onder invloed van de gletsjers kan koud zijn.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 11.5km, 5-5,5 uur, stijgen 500m, dalen 125m
10 | Zarojkul – Kavk (3750m)
We nemen weer afscheid van Zarojkul en beginnen de lange afdaling richting het dorp Bachor. We passeren het onwerkelijk turquoise Tsaxinkul. De route gaat over een enorme puinbak, dit is de morene van een verdwenen gletsjer en is soms moeilijk te vinden. Hier komt je wandelervaring met lopen over ‘blokkenterrein’ goed van pas. We dalen zo ver mogelijk af naar de Kavk, waar we kamperen bij de rivier. Kavk is bekend om de hete bronnen; om daar te badderen moet je nog wel 300 meter omhoog klimmen.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 16km, 7 uur, stijgen 275m, dalen 1100m
11 | Kavk – Bachor (3320m)
Dit is een vrij makkelijke dag langs de oevers van de Andaravj Rivier. We kunnen heerlijk ontspannend dalen over een goed pad met prachtige vergezichten van de Shugnanketen in het zuiden. We zoeken een goede plek om de soms wild stromende Gunt rivier over te steken. Na het passeren van een herderskamp komen we in Bachor aan, waar we kunnen genieten van de relatieve luxe van een dak boven ons hoofd, eindeloze kopjes thee en wellicht een (primitieve) douche.
Overnachting in homestay, wandelafstand/tijd 17km, 5 uur, stijgen 100m, dalen 500m
12 | Rustdag Bachor
Bachor is een prachtig Pamirs bergdorpje en is de perfect plek om even bij te tanken van de inspanning van de afgelopen dagen. Wellicht wordt je uitgenodigd voor een kop thee en een kom yoghurt. Waarschijnlijk zijn de boeren aan het oogsten en spelen jongeren een potje volleyball en kun je misschien meespelen. De ‘hotspot’ is de hangbrug voor voetgangers over de wild stromende rivier, durf jij erover? Vraag de gids om mee het dorp in te gaan zodat hij gesprekken met de locals kan faciliteren.
Overnachting in homestay
13 | Bachor – Jelondy (3550m) – Murghab – Turumtaikul (4235m) via de Turumtaikul pas (4380m)
Bachor heeft geen brug voor jeeps, dus we steken per jeep de rivier over. Afhankelijk van de waterstand is dit (zeer) avontuurlijk. De jeep brengt ons via het gehucht Jelondy naar het uiterste westelijke deel van het Murghabplateau. Ergens stappen we uit en wandelen we verder over deze hoogvlakte, die lijkt op de landschappen van Tibet. We zijn al volledig geacclimatiseerd om op deze hoogte te lopen en na de rustdag hersteld van de eerdere inspanningen. Het terrein is goed te belopen; maar het is even zoeken naar de Turumtaikul pas door een serie van kleine kloven. Je loopt weer omlaag met het schitterende Turumtaikul in het vizier. Aan de verre horizon gloren de besneeuwde toppen van de Shakhdara keten, die we in de komende dagen zullen oversteken. Het kamp ligt niet ver bij Turmutaikul vandaan, maar bij een kwalitatief betere waterbron.
Overnachting in tent, 10 – 15 km, 5 – 6 uur, stijgen 870m, dalen 185m
14 | Turumtaikul – Javshangoz (3430m) via Karagurum pas (4343m)
Vandaag gaan we weer vroeg op pad en starten met een korte klim naar de top van de Karagurum pas. Vanaf de pas is het bijna een kilometer afdalen naar de zeer afgelegen Shakhdara vallei. De wind waait hier ongemeen hard en in het zuiden zijn de markante bergen Pik Engels (6507 meter) en Pik Karl Marx (6723 meter) goed te zien.
Overnachting in homestay, wandelafstand/tijd 18.5km, 5 – 6 uur, stijgen 110m, dalen 910m
15 | Javshangoz – Vrang Lakes (4400m)
We laten ons weer een stukje met de jeep wegbrengen, zodat de wandelafstand behapbaar blijft. Onderweg passeren we een boerderij waar jaks gefokt worden, dus als we geluk hebben zien we een kudde. Hogerop moet we de Redjig rivier bij een splitsing doorwaden en passeren we een kleine herdershut. Niet veel later wacht ons een steile klim over de bergrug. De afdaling brengt ons in een gebied met allerlei kleine meertjes en grazende jaks. We kamperen bij een hut die wordt gebruikt door herders, maar ook jagers en lokalen die op zoek zijn naar mineralen zoals robijn. Dit is ons hoogtekamp voor de klim van morgen over de 5 kilometer hoge Vrang pas.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd zijn vandaag afhankelijk van de jeep dropoff 14 tot 18km, 5-7 uur, stijgen maximaal 1100m, dalen 250m
16 | Vrang Lakes – Vnukut Rivier Shepard Camp (3870m) via Vrang pas (5010m)
Vandaag wacht ons een lange dag naar het hoogste punt van de hele trektocht, de 5010 meter hoge Vrang pas. Het is één van de weinige plekken waar je de Shakhdara keten kan oversteken. Het is een zware klim over de morenen en soms sneeuwvelden naar de top (een breed plateau), maar de uitzichten zijn het meer dan waard. De afdaling is een aanslag op de knieën, met name vlak onder de top waar het terrein steil is. We kunnen de benen even rust geven in een wat vlakker deel, voordat we verder over blokken en rotsen afdalen de vallei in. Hier zoeken we onze eigen route, want een pad is er nauwelijks. We proberen zo laag mogelijk te kamperen, liefst onder de 4000 meter grens waar de lucht wat dikker is.
Overnachting in tent, wandelafstand/tijd 15km, 8 uur, stijgen 610m, dalen 1140m
17 | Vnukut Rivier Shepard Camp – Vrang (2780m)
De laatste wandeldag is nog eens meer dan een kilometer dalen. Het eerste deel is goed wandelterrein, daarna volgt het moeilijkste deel van de hele trek. We dalen langs een rechte wand via een steil pad sterk omlaag. Op geëxposeerde delen kan het pad zijn weggeslagen en zoeken we samen met de ezelmannen een veilig alternatief. Je wordt voor dit pittige deel rijkelijk beloond met fantastisch uitzicht in deze vallei en de omringende bergtoppen met aan het einde van het Pamirgebergte, de Wakhan Corridor. Tegenover de brede Wakhan vallei ligt Afghanistan, met zijn woeste bergen tot ver boven de 7000 meter. Vanaf een laatste bergrug overzie je zowel de toppen als de rivier en vieren we een geslaagde doorsteek van de Pamir trail. Als we de millennia oude boeddhistische stoepa passeren is het nog een klein stukje naar onze homestay en kunnen we terugkijken op een trektocht die in deze vorm nog door bijna niemand is gedaan.
Overnachting in homestay, wandelafstand/tijd 12km, 6 uur, stijgen 185m, dalen 1275m
18 | Vrije dag in Vrang
Vrang heeft een perfect ligging met uitzicht op het Afghaanse deel van de Hindu Kush bergen. Het is ook een goede locatie om de vallei kunnen verkennen. In Yamchun, 10 kilometer stroomafwaarts is een bijna duizend jaar oud fort en hete bronnen. Geniet op deze dag van een plek die je gerust Shangri-La mag noemen.
Overnachting in homestay
19 | Reservedag
Deze dag is ingepland om eventuele tegenslag in het programma op te vangen, zoals het niet mogelijk zijn van de jeeprit naar de Vrang lakes of slecht weer op de pas. De staat van het pad in de afdaling van de Vrangpas is ook moeilijk voorspelbaar; duurt onze afdaling langer dan gepland, dan lopen we in plaats van 2 dagen in 3 dagen naar Vrang.
Hebben we reservedag niet nodig, dan bepalen we ter plekke hoe we deze dag besteden, bijvoorbeeld nog een dagje in deze omgeving, een transfer naar Yamg of rijden we alvast een stuk naar Khorog.
20 | Vrang – Khorog (2150m)
Een mooie rit van een halve dag volgt de Panj Rivier stroomafwaarts. De Panj, ook wel bekend onder de oude naam Oxus, ontspringt hoog in het Hindu Kush gebergte en vormt de grens met Afghanistan vrijwel de hele weg. Vooral het gedeelte tussen Ishkashim en Khorog is fascinerend met vele kleine nederzettingen in de schaduw van immense bergmassieven.
Overnachting in guesthouse, reistijd 5 – 6 uur
21 | Khorog – Kaleikum (1550m)
We gaan nog verder stroomafwaarts en overnachten in Kaleikum, dat we nog van de heenreis kennen.
Overnachting in guesthouse, reistijd 6 – 8 uur
22 | Kaleikum – Dushanbe
We rijden vroeg weg uit Kaleikum, zodat we de middag in de hoofdstad van Tadzjikistan, Dushanbe, kunnen spenderen. Op onze laatste avond eten we in een restaurant en halen we herinneringen op aan onze mooie tocht. De vlucht naar Instanbul vertrekt in de vroege ochtend, dus gaan we op tijd slapen.
Overnachting in guesthouse, reistijd 8 uur
23 | Vlucht naar Nederland
Onze reis naar huis begint met de nachtvlucht naar Instanbul, waar we overstappen op ons vliegtuig naar Amsterdam.
Vluchtinformatie
Houd er rekening mee dat de vluchtkosten niet bij de reisprijs zijn inbegrepen. Je vliegt via Instanbul naar Dushanbe met Turkish Airlines. Gangbare prijzen zijn rond de €950 – 1000 euro voor een retour en een vluchttijd van 10 – 11 uur per vlucht. Je kunt je ticket via ons boeken, dat is niet goedkoper, maar geeft wel meer flexibiliteit. Boek je ticket pas nadat de reis is gegarandeerd. Vraag ons gerust om meer informatie en hulp.
Achtergrond informatie
Voor Bergen Magazine heeft Jan Bakker een artikel geschreven over het gebied waar we naar toe gaan, leuk om te lezen voor de voorpret! Lees het artikel >>
